Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2010

ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ 2009-2010

Η Λέσχη Ανάγνωσης του Σχολείου μας λειτούργησε φέτος για δεύτερη φορά στο χώρο της Σχολικής Βιβλιοθήκης. Οι συναντήσεις μας γίνονταν κάθε Τρίτη μεσημέρι και διαρκούσαν δύο διδακτικές ώρες περίπου. Στη λέσχη συμμετείχαν παιδιά από όλες τις τάξεις, η συμμετοχή ήταν προαιρετική και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε η ομάδα αρκετά ευέλικτος. Το κοινό μας στοιχείο ήταν η αγάπη για τη Λογοτεχνία.
Αυτή τη σχολική χρονιά, 2009-2010 ασχοληθήκαμε με το θέμα: «Βιβλία για τα βιβλία, τις βιβλιοθήκες και την ανάγνωση». Κατά τις πρώτες μας συναντήσεις μέσα από παραστάσεις αναγνωστών, βιβλίων και βιβλιοθηκών από πίνακες ζωγραφικής και αναφορά στη σχέση του καθένα μας με τα βιβλία προβληματιστήκαμε για τη σημασία των βιβλίων, των βιβλιοθηκών και της ανάγνωσης στη ζωή μας και αποφασίσαμε να διερευνήσουμε πώς το θέμα αυτό αναπαριστάται στη λογοτεχνία.
Στόχος του προγράμματος ήταν καταρχήν η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και η ανάπτυξη της θετικής στάσης απέναντι στο βιβλίο. Επιλέγοντας βιβλία της θεματικής που προαναφέρθηκε συνειδητοποιήσαμε ότι τα βιβλία δεν είναι απλώς αντικείμενο ανάγνωσης, αλλά και σύμβολα της πνευματικής υπόστασης του ανθρώπου, τόπος γνωριμίας και συνεπαφής τους. Παράλληλα ευαισθητοποιηθήκαμε απέναντι στο θέμα της δημιουργίας ενός βιβλίου, στο ρόλο των βιβλιοθηκών και προβληματιστήκαμε για τη λειτουργία της ανάγνωσης ως στοιχείου της μυθοπλασίας. Εξερευνώντας τους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζεται το θέμα μέσα στη λογοτεχνία αποκτήσαμε επίγνωση της αναγνωστικής διαδικασίας. Συγκεκριμένα επιχειρήσαμε τη γνωριμία με λογοτεχνικά είδη που σχετίζονται, αναφέρονται, υποστηρίζουν και υμνούν την προσφορά των βιβλίων και των βιβλιοθηκών στον πολιτισμό αλλά και στον καθένα ξεχωριστά, αλλά και στηλιτεύουν τις προσπάθειες χειραγώγησης της κυκλοφορίας των βιβλίων και τις προσπάθειες λογοκρισίας. Μέσα από τα κειμενικά είδη, όπου προεξάρχουσα ήταν η διαδικασία της ανάγνωσης (επιστολικά μυθιστορήματα, βιβλία μέσα σε βιβλία κλπ) κληθήκαμε να συνειδητοποιήσουμε, ανακαλώντας τα δικά μας βιώματα από τις δικές μας ιδιωτικές αναγνώσεις, τη διαδραστική σχέση αναγνώστη – κειμένου.
Όπως και την προηγούμενη χρονιά, αποφασίσαμε να υπάρχει ένα βιβλίο το οποίο θα αποτελεί αντικείμενο ανάγνωσης σε κάθε συνάντηση, ενώ παράλληλα ο καθένας από μας διάλεγε ένα βιβλίο από τα προτεινόμενα για να το διαβάσει, να το παρουσιάσει στην ομάδα και να γίνει συζήτηση πάνω σ’ αυτό. Αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας είναι το έντυπο Μιλώντας για βιβλία στο οποίο παρουσιάζουμε τις εργασίες μας.
Αρχικά διαβάσαμε το βιβλίο της Jeanette Winter H Βιβλιοθηκάριος της Βασόρας, Μια αληθινή ιστορία από το Ιράκ, (τίτλος πρωτοτύπου The Librarian of Basora, κειμ. εικ. Jeanette Winter, 2005), μεταφρ. Γ. Παπαδόπουλος, εκδ. Κ. Παπαδόπουλος, Αθήνα 2007, το οποίο αν και απευθύνεται σε μικρότερες ηλικίες μας βοήθησε στην κατανόηση του ρόλου των βιβλίων στον πολιτισμένο και ειρηνικό κόσμο. Ακόμα, ανατρέξαμε στο βιβλίο του Alberto Manguel, Η ιστορία της ανάγνωσης, μεταφρ. από τα αγγλικά Λύο Καλοβύρνας, (τίτλος πρωτοτύπου, A history of reading, 1996) εκδ.οργαν. Λιβάνη «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1997 και αναζητήσαμε θέματα για την ανάγνωση μέσα στο χρόνο, πώς δηλαδή οι αναγνωστικές μας συνήθειες εξελίχθηκαν διαχρονικά και συνειδητοποιήσαμε ότι από τη στιγμή που οι άνθρωποι μετέφεραν τις σκέψεις τους σε πάπυρο και πηλό, η πράξη της ανάγνωσης αποτελεί μέρος της ίδιας της ανθρώπινης υπόστασης.
Στις συναντήσεις μας όλη τη χρονιά διαβάσαμε το μυθιστόρημα του Μάρκους Ζούσακ Η κλέφτρα των βιβλίων μτφρ. Κώστιας Κοντολέων (τίτλος πρωτοτύπου The book thief, εκδ. Alfred A. Knopf, Νέα Υόρκη 2006), εκδ. Ψυχογιός, Αθήνα 2008.
Ακόμα, ασχοληθήκαμε με τα εξής βιβλία: Το επιστολικό μυθιστόρημα από το χώρο της ελληνικής παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας της Μαρούλας Κλιάφα, Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς, και τα βιβλία των Αγγελικής Βαρελλά (κειμ), Σολομωνίδη -Μπαλάνου Έλλης (εικον.), Καλημέρα Ελπίδα, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2003 και Ελένης Σαραντίτη, Κάποτε ο κυνηγός, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα έκτη έκδοση 2004 (α΄ έκδ. 1996), των οποίων η ιστορία προωθείται και μέσω επιστολών, το μυθιστόρημα της Τούλας Τίγκα, Η Εποχή των Υακίνθων, (1993), Πατάκης, Αθήνα 2005 που έχει τη μορφή πλασματικού ημερολογίου, το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ και το μυθιστόρημα της Λ. Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου Λάθος, κύριε Νόιγκερ, Πατάκης, Αθήνα 2006 του οποίου μεγάλο μέρος της αφήγησης στηρίζεται σε κείμενα (αναφορές, σημειωματάρια και γράμματα).
Από το χώρο της ξενόγλωσσης εφηβικής λογοτεχνίας επιλέξαμε το βιβλίο των Γιοστέιν Γκάαρντερ, Κλάους Χάγκερουπ, Η Μαγική Βιβλιοθήκη, μετάφραση Ιάκωβος Κόπερτι, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, Αθήνα 2002 του οποίου το πρώτο μέρος αποτελεί δείγμα επιστολικής γραφής, ενώ στο δεύτερο γίνεται αναφορά στη λειτουργία και το ρόλο των βιβλιοθηκών και το βιβλίο του Γιοστέιν Γκάαρντερ, Ο κόσμος της σοφίας, μυθιστόρημα για την ιστορία της φιλοσοφίας, μετφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. οίκος, Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 1994, ένα βιβλίο για τα βιβλία και την ιστορία του πνεύματος. Από το χώρο της ξενόγλωσσης λογοτεχνίας διαβάσαμε επίσης το μυθιστόρημα του Μικέλ Μπίρκεγκορ, Το βιβλιοπωλείο των σκιών, μετφρ. Λύο Καλοβύρνας, εκδ. Πατάκης, Αθήνα που αναφέρεται στο ρόλο των βιβλίων.
Επίσης μελετήσαμε τα βιβλία: του Μίχαελ Έντε, Ιστορία χωρίς τέλος, (1979), μεταφρ.:Καρθαίου Ρ. και Λάμπρου Λ. (Die Unendliche Geschichte),εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2000, όπου ο ήρωας –αναγνώστης είναι ταυτόχρονα και ήρωας του βιβλίου που υπάρχει μέσα στο αρχικό βιβλίο, και των Ιουλίτας Ηλιοπούλου, (κειμ.), Κόττη Γ., (εικονογρ.), Τι ζητάει ο Ζήνων, εκδ., Ύψιλον, Αθήνα 2005, ένα από τα θέματα του οποίου είναι ο ρόλος των βιβλίων στη ζωή μας.
Στο βιβλίο Περί βιβλιοθηκών, εκδ. Άγρα,1993 εντοπίσαμε αποσπάσματα από έργα της ελληνικής και ξενόγλωσσης λογοτεχνίας, όπου γίνεται αναφορά στις βιβλιοθήκες και στο βιβλίο του Ζόραν Ζίβκοβιτς Η βιογραφία ενός βιβλίου(1999), μεταφρ. Σλάταν Κλάριτς, εκδ. Κέδρος 2006 παρακολουθήσαμε την ιστορία του βιβλίου ως τις ημέρες μας , όπως την αφηγείται το ίδιο το βιβλίο.
Ακόμα, στα πλαίσια του θέματός μας, αναζητήσαμε πληροφορίες για τη γραφή στην αρχαιότητα στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Ρόδου (κτήριο Παλαιού Νοσοκομείου των Ιπποτών) στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και πληροφορίες για τη βιβλιοθήκη της Ρόδου στην αρχαιότητα (στους ελληνιστικούς χρόνους). Σύμφωνα με τα πλούσια επιγραφικά ευρήματα, η βιβλιοθήκη της Ρόδου βρισκόταν στο χώρο του Γυμνασίου, που ήταν τόπος σωματικής άθλησης και πνευματικής καλλιέργειας, στην ακρόπολη (λόφο Μόντε Σμιθ), το σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας πόλης της Ρόδου, στα ανατολικά του αρχαίου Σταδίου και του μικρού θεάτρου.
Σημαντικό επίσης, γεγονός για τη Λέσχη μας, αλλά και για όλο το σχολείο ήταν η συνάντησή μας με τη συγγραφέα και εικονογράφο Λήδα Βαρβαρούση στη βιβλιοθήκη του σχολείου μας. Η επίσκεψη οφείλετο σε πρωτοβουλία του Κέντρου Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου, το οποίο και αυτή τη χρονιά ευχαριστούμε.
Το πρόγραμμά μας εκπονήθηκε στα πλαίσια των Πολιτιστικών Προγραμμάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στις υπεύθυνες των οποίων κυρίες Εύη Καλλιγά και Μαρία Χαλκίτη Σύρμου, οφείλουμε ιδιαίτερες ευχαριστίες.
Ακόμα, ευχαριστούμε το διευθυντή του σχολείου μας κύριο Χρήστο Μαμμά για την αμέριστη συμπαράστασή του.
Ένας τελευταίος λόγος ευχαριστίας για τη συνάδελφο φιλόλογο Μέλπα Μαυριδή, της οποίας η συμβολή υπήρξε σημαντική για την εκπόνηση του προγράμματος και αυτής της χρονιάς. Της ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία στη νέα της θέση ως υπεύθυνης της σχολικής βιβλιοθήκης του 3ου Γυμνασίου Ρόδου.
Ελπίζουμε την επόμενη χρονιά να συμμετέχουν στην ομάδα μας περισσότερα παιδιά που αγαπούν τα βιβλία και τη λογοτεχνία και θέλουν να μοιραστούν την αγάπη τους αυτή με τους υπόλοιπους.
Η ομάδα
Στην ομάδα συμμετείχαν οι μαθητές και οι μαθήτριες : Άννα-Μαρία Βολτατζή (Γ1), Κωνσταντίνα Γλυκιώτη (Γ1), Σέβα Διακοπαναγιώτη (Γ2), Ισλαμάη Ήρα (Γ1), Ισλαμάη Άλμπα (Γ1), Ελισάβετ Κάτρη (Γ2), Αστέριος Καράπαλης (Α3), Χριστίνα Λίτση (Γ1), και Σταύρος Διακοαναστασίου (Α2 ).

Υπεύθυνες καθηγήτριες
Λουκία Ορφανού, φιλόλογος,
Μαρίζα Χατζηλία, γαλλικής φιλολογίας, υπεύθυνη της σχολικής βιβλιοθήκης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου